Na początku maja 2021 roku do mieszkania 78-letniej seniorki z Łobza (województwo zachodnio-pomorskie) zapukała około 50-letnia kobieta, która podała się za rachmistrza spisowego. Oszustka zmanipulowała seniorkę, aby ta wpuściła ją do mieszkania, prosząc o szklankę wody. Gdy seniorka poszła do kuchni, przestępczyni ukradła pieniądze i uciekła
„Na ten moment, do odwołania, możemy przyjąć jako stuprocentowy pewnik, że żaden rachmistrz nie będzie chodził po mieszkaniach. Jeżeli teraz ktoś przyszedłby powołując się na spis powszechny wiadomo, że jest oszustem. W ogóle nie chodzimy po domach.” – mówi Dominik Rozkrut, Prezes Głównego Urzędu Statystycznego
„Jeśli ktoś do nas zapuka, zadzwoni przez domofon i powie, że jest rachmistrzem to jest to oszustwo i zgłaszamy sprawę na policję. Rachmistrzowie do odwołania nie chodzą po domach. Bardzo ważna informacja i przekazujmy znajomym i sąsiadom.” – mówi Łukasz Salwarowski, Prezes Stowarzyszenia MANKO i Redaktor Naczelny Głosu Seniora.
Najbezpieczniejszą i najbardziej rekomendowaną metodą jest samospis internetowy przez formularz wyłącznie na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystyczne dostępny pod adresem spis.gov.pl. Osoby, które mają problem z dokonaniem samospisu internetowego powinny zasięgnąć pomocy u członków rodziny (np. dzieci czy wnuków) lub sąsiadów.
Osoby, które nie mają dostępu do Internetu, mogą spisać się przez telefon, dzwoniąc na infolinię spisową pod numer telefonu: 22 279 99 99. Infolinia czynna jest od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00-18:00. Jest to opcja bezpieczna, zwłaszcza z punktu widzenia osób starszych, gdyż wtedy sami inicjują kontakt i nie muszą obawiać się czy zgłaszająca się do nich osoba jest prawdziwym rachmistrzem spisowym.
W związku z rozpoczęciem pracy przez rachmistrzów telefonicznych od 4 maja br., informujemy w jaki sposób można zweryfikować jego tożsamość:
- Poprzez specjalnie przygotowaną aplikację dostępną na stronie https://rachmistrz.stat.gov.pl/
- Poprzez kontakt z infolinią spisową numerem 22 279 99 99 , wybierz 1 – Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań, a następnie 2 – weryfikacja tożsamości rachmistrza.
Aby spisać się bezpiecznie należy pamiętać, że:
- Rachmistrzowie będą dzwonić z numeru 22 828 88 88 i aż do odwołania nie będą odwiedzać respondentów w domach.
- Rachmistrz spisowy ma oficjalny identyfikator wydany przez Wojewódzkie Biuro Spisowe zawierający imię i nazwisko, numer, godło, informację o przetwarzaniu danych osobowych.
- Jeśli obowiązek spisowy został już zrealizowany przez Internet albo poprzez infolinię spisową nikt nie będzie dzwonić do respondentów w tej sprawie. Takie kontakty mogą być próbą wyłudzenia danych.
- Rachmistrz nie zapyta o zarobki, oszczędności, cenne przedmioty w domu, numer konta, PIN do karty czy dane logowania do bankowości internetowej. Takie pytania mogą wskazywać na próbę wyłudzenia danych.
- W przypadku uzasadnionych wątpliwości co do wiarygodności i rzetelności rachmistrza spisowego, prosimy zaistniały incydent niezwłocznie zgłaszać na infolinię spisową lub do właściwego Gminnego Biura Spisowego w swoim miejscu zamieszkania.
Po weryfikacji rachmistrza i uzyskaniu pewności, że dzwoni w celu przeprowadzenia spisu, prosimy mieć na uwadze, że zgodnie z ustawą nie można odmówić mu podania danych.
Przypominamy, że wszystkie dane przekazane w spisie są objęte tajemnicą statystyczną regulowaną przez ustawę o statystyce publicznej i służą wyłącznie zbiorczym analizom statystycznym. Każda osoba biorąca udział w spisie ma zapewnioną pełną anonimowość. Osoby wykonujące prace spisowe są zobowiązane do przestrzegania tajemnicy statystycznej. Za jej niedotrzymanie grożą sankcje, w tym kara pozbawienia wolności.
„Jak bezpiecznie się spisać? Porady dla seniorów” – LIVE Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, Głosu Seniora i Głównego Urzędu Statystycznego: https://www.youtube.com/watch?v=BSLhWXxDFVc
Informacja: Stowarzyszenie Manko - Głos Seniora; Główny Urząd Statystyczny.