Rejon Jaworowski

  • Wydrukuj
  • Email
  • Rejon Jaworowski. Rejon Jaworowski w obwodzie lwowskim został utworzony 4 grudnia 1939 r. (w obecnych granicach istnieje od 1964 r). Jego historyczne nazwy to: Jaworowszczyzna, starostwo jaworowskie, powiat Jaworowski, rejon Jaworowski. Rejon Jaworowski leży na północnym zachodzie obwodu lwowskiego. Graniczy na wschodzie ze Lwowem, na północy z rejonem żółkiewskim, na południu - z pustomytowskim, horodockim, mościskim, na zachodzie z powiatami - jarosławskim i lubaczowskim Rzeczpospolitej Polskiej. Powierzchnia rejonu wynosi 1548 km2. Obejmuje miasta : Jaworów, Nowojaworiwsk, osiedla typu miejskiego - Iwano - Frankowe, Szkło, Krakowiec, Nemyriw oraz 132 osiedla wiejskie. Zachodnia część rejonu jest równinna, wschodnia należy do roztoczańskiego rejonu geograficznego, roztocko - opilskiego fizyko - geograficznego obszaru lasostepowego. W południowo - wschodniej części Roztocza znajduje się główny europejski wododział, który rozdziela rzeki basenów mórz Czarnego i Bałtyckiego, dlatego Roztocze jest ważną geologiczną, klimatyczną, florystyczną i faunistyczną granicą w Europie. Średnia wysokość rozmieszczenia osiedli, które znajdują się w strefie lasostepu, wynosi około 280 m. n.p.m. Podstawą rozwoju przemysłowego jest tu produkcja siarki. Zapasy odkrytych pól gazowych stanowią l mld 900 mln m3, a ciężkiej ropy - do 10 mln ton. Odkryto również wielkie złoża glin ceramicznych, piasku, wapnia i gipsu. Jaworowszczyzna bogata jest również w zasoby wodne. Jeszcze na początku XIX w. w górnoneogennych osadach zachodniego skłonu, na źródłach rzek Szkło i Wereszczycia zostały zbudowane pierwsze lwowskie ujęcia wody. W wyniku filtrowania wody źródlanej przez warstwy wapienne, kryształy gipsu i wzbogacenie związkami siarki utworzyły się źródła mineralne (Szkło, Nemyriw). Borowiny nemyrowskie są najlepsze na Zachodniej Ukrainie, tutejsze piaski także wykazują właściwości lecznicze. Według stanu z 01.01.2000 rejon zamieszkuje 123 tys. ludzi (4,6% mieszkańców obwodu). Gęstość zaludnienia wynosi 80 osób na km2. Ludność miejska stanowi- 56 tys., natomiast wiejska 67 tys. Według statystyk narodowościowych najwięcej jest Ukraińców - 116404, Rosjan - 4134, Polaków - 234, Białorusinów - 227, Żydów - 28, innych narodowości - 331 osób. Pierwsza pisemna wzmianka o Jaworowie pochodzi sprzed 1376 r. (przed przejęciem ziem galicyjskich przez Polskę). Nazwa miasta, jak i ziemi, pochodzi według jednej wersji od lasów jaworowych, według innej - od legendarnego księcia Jawora, o którym wspomina się w dawnych ruskich kronikach z XIII -XIV w. Z czasem na terenie pojawiły się miasteczka: Krakowiec, Nemyriw, Janiw (obecnie Iwano -Frankowe). Miejscowa ludność niejednokrotnie cierpiała od niszczycielskich najazdów tatarskich i tureckich w latach 1450, 1488, 1512, 1620. Pozycje obecnych właścicieli miasta Jaworowa, pomimo przytłaczającej większości mieszkańców - Ukraińców, wzmocniły się dopiero po tym, jak w 1563 r. zostało utworzone starostwo jaworowskie, a w 1569 r. samo miasto otrzymało prawa magdeburskie. Mieszkańcy kraju zajmowali się głównie sztuką dekoracyjną użytkową wyrabiali m.in. hafty, rzeźby, pisanki, zabawki, wyroby wikliniarskie, które znane były daleko poza jego granicami. Sławnym ośrodkiem edukacji narodowej było w latach 1908 - 1939 Ukraińskie Prywatne Gimnazjum "Rodzima Szkoła" im. O. Makoweja.

Rejon Jaworowski w obwodzie lwowskim został utworzony 4 grudnia 1939 r. (w obecnych granicach istnieje od 1964 r). Jego historyczne nazwy to: Jaworowszczyzna, starostwo jaworowskie, powiat Jaworowski, rejon Jaworowski.

Rejon Jaworowski leży na północnym zachodzie obwodu lwowskiego. Graniczy na wschodzie ze Lwowem, na północy z rejonem żółkiewskim, na południu - z pustomytowskim, horodockim, mościskim, na zachodzie z powiatami - jarosławskim i lubaczowskim Rzeczpospolitej Polskiej.

Powierzchnia rejonu wynosi 1548 km2. Obejmuje miasta : Jaworów, Nowojaworiwsk, osiedla typu miejskiego - Iwano - Frankowe, Szkło, Krakowiec, Nemyriw oraz 132 osiedla wiejskie.

Zachodnia część rejonu jest równinna, wschodnia należy do roztoczańskiego rejonu geograficznego, roztocko - opilskiego fizyko - geograficznego obszaru lasostepowego. W południowo - wschodniej części Roztocza znajduje się główny europejski wododział, który rozdziela rzeki basenów mórz Czarnego i Bałtyckiego, dlatego Roztocze jest ważną geologiczną, klimatyczną, florystyczną i faunistyczną granicą w Europie. Średnia wysokość rozmieszczenia osiedli, które znajdują się w strefie lasostepu, wynosi około 280 m. n.p.m.

Podstawą rozwoju przemysłowego jest tu produkcja siarki. Zapasy odkrytych pól gazowych stanowią l mld 900 mln m3, a ciężkiej ropy - do 10 mln ton. Odkryto również wielkie złoża glin ceramicznych, piasku, wapnia i gipsu. Jaworowszczyzna bogata jest również w zasoby wodne. Jeszcze na początku XIX w. w górnoneogennych osadach zachodniego skłonu, na źródłach rzek Szkło i Wereszczycia zostały zbudowane pierwsze lwowskie ujęcia wody. W wyniku filtrowania wody źródlanej przez warstwy wapienne, kryształy gipsu i wzbogacenie związkami siarki utworzyły się źródła mineralne (Szkło, Nemyriw). Borowiny nemyrowskie są najlepsze na Zachodniej Ukrainie, tutejsze piaski także wykazują właściwości lecznicze.

Według stanu z 01.01.2000 rejon zamieszkuje 123 tys. ludzi (4,6% mieszkańców obwodu). Gęstość zaludnienia wynosi 80 osób na km2. Ludność miejska stanowi- 56 tys., natomiast wiejska 67 tys. Według statystyk narodowościowych najwięcej jest Ukraińców - 116404, Rosjan - 4134, Polaków - 234, Białorusinów - 227, Żydów - 28, innych narodowości - 331 osób.

Pierwsza pisemna wzmianka o Jaworowie pochodzi sprzed 1376 r. (przed przejęciem ziem galicyjskich przez Polskę). Nazwa miasta, jak i ziemi, pochodzi według jednej wersji od lasów jaworowych, według innej - od legendarnego księcia Jawora, o którym wspomina się w dawnych ruskich kronikach z XIII -XIV w. Z czasem na terenie pojawiły się miasteczka: Krakowiec, Nemyriw, Janiw (obecnie Iwano -Frankowe).

Miejscowa ludność niejednokrotnie cierpiała od niszczycielskich najazdów tatarskich i tureckich w latach 1450, 1488, 1512, 1620. Pozycje obecnych właścicieli miasta Jaworowa, pomimo przytłaczającej większości mieszkańców - Ukraińców, wzmocniły się dopiero po tym, jak w 1563 r. zostało utworzone starostwo jaworowskie, a w 1569 r. samo miasto otrzymało prawa magdeburskie.

Mieszkańcy kraju zajmowali się głównie sztuką dekoracyjną użytkową wyrabiali m.in. hafty, rzeźby, pisanki, zabawki, wyroby wikliniarskie, które znane były daleko poza jego granicami. Sławnym ośrodkiem edukacji narodowej było w latach 1908 - 1939 Ukraińskie Prywatne Gimnazjum "Rodzima Szkoła" im. O. Makoweja.